account_circleตามรอย “การสถาปนาสมเด็จพระราชินี” โบราณราชประเพณีเปี่ยมด้วยความหมาย… ตามที่เมื่อวานนี้ (1 พฤษภาคม 2562) สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร มีพระราชโองการ ประกาศ เรื่อง สถาปนาสมเด็จพระราชินี และทรงประกอบพระราชพิธีสถาปนาสมเด็จพระราชินี และพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสอย่างถูกต้องตามกฎหมาย และราชประเพณีโดยสมบูรณ์ทุกประการแล้ว จึงเป็นที่ทราบโดยทั่วกันว่า “สมเด็จพระราชินีสุทิดา” ทรงดำรงตำแหน่งพระอิสริยยศ ฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์นับตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป
จากเหตุอันน่าปิติยินดีของปวงชนชาวไทยนี้ แพรวดอทคอม จึงขอนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับความเป็นมาของการสถาปนาสมเด็จพระราชินี ว่าเกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อไหร่ และมีความสำคัญอย่างไร
การสถาปนาสมเด็จพระราชินี มีขึ้นครั้งแรกในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เมื่อครั้งที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนา “หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ พระอัครมเหสี” เป็น “สมเด็จพระราชินีสิริกิติ์” ในพระราชพิธีราชาภิเษกสมรส เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2493 ต่อมาในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2493 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระเกียรติยศ “สมเด็จพระราชินีสิริกิติ์” เป็น “สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี” เพื่อให้ดำรงพระเกียรติยศสมบูรณ์ตามโบราณราชประเพณี
นอกจากนี้ หากย้อนกลับไปในช่วงต้นรัชกาลที่ 7 การสถาปนาสมเด็จพระราชินีจะมีความแตกต่างในรายละเอียดอยู่เล็กน้อย คือเป็นการสถาปนาสมเด็จพระบรมราชินีในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ซึ่งมีขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ 2468 แต่จะสังเกตได้ว่านับตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์ มีการออกพระนาม “หม่อมเจ้ารำไพพรรณี” ซึ่งเป็นพระชายามาแต่เดิมว่า “หม่อมเจ้ารำไพพรรณี พระวรราชชายา” ดำรงพระเกียรติยศเป็นพระมเหสีก่อน จากนั้นจึงสถาปนาเฉลิมพระอิสริยยศขึ้นเป็น “สมเด็จพระนางเจ้ารำไพรรณี พระบรมราชินี” ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
จากความเป็นมาของการสถาปนาสมเด็จพระราชินีนี้ จึงอาจสรุปได้ว่าเมื่อพระมหากษัตริย์เสด็จขึ้นครองราชย์แล้ว ก่อนที่จะทรงประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษก หากทรงมีพระชายามาแต่เดิม หรือทรงประกอบพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสในภายหลัง ไม่ว่าจะทรงดำรงพระฐานะเป็นพระมเหสีเอก หรือพระอัครมเหสี ก็จะโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงพระอิสริยยศอยู่ในพระฐานะหนึ่งก่อน จนเมื่อทรงรับบรมราชาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์โดยสมบูรณ์แล้ว ก็จะเฉลิมพระเกียรติยศเป็น “สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินี” เพื่อพระเกียรติยศตามโบราณราชประเพณีโดยสมบูรณ์ทุกประการ
ข้อมูล : เรื่องเล่าของรอยใบลาน
ภาพ : bangkokbiznews.com, เรารักราชวงศ์จักรี “We love Chakri Dynasty”, th.wikipedia.org