พลายเอกชัย ช้างหนุ่ม อายุ 33 ปี น้ำหนักตัวประมาณ3 ตันเศษ งายาวกว่า 1 เมตร โคนงาเส้นรอบวง 28 เซนติเมตร เป็นช้างที่ศูนย์อนุรักษ์ช้าง ต.นาข่า อ.วาปีปทุม จ.มหาสารคาม พบว่ามีคชลักษณ์พิเศษต่างจากช้างทั่วไป หลังจากที่นายธนบดี พรหมสุข ประธานกรรมการบริษัทช้างทองคำ แจ้งให้ผู้เชี่ยวชาญ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และสำนักพระราชวัง ร่วมตรวจสอบลักษณะพิเศษของช้างเชือกนี้
ผลการตรวจสอบในเบื้องต้น พบว่า พลายเอกชัย มีคุณลักษณะตรงตามลักษณะช้างเผือก 7 ประการ คือ ตาขาว เพดานขาว เล็บขาว ขนขาว พื้นหนังขาวสีคล้ายหม้อใหม่ ขนหางขาว และอัณฑโกศขาว
ขั้นตอนจากนี้ศูนย์อนุรักษ์ ได้ดำเนินการขอพระราชทานพระราชานุญาตน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายช้างเชือกนี้แด่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยยื่นเอกสารต่อสำนักพระราชวังและหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อให้ดำเนินการตรวจสอบตามระเบียบขั้นตอน เพื่อระบุว่า พลายเอกชัย จัดอยู่ในช้างมงคลตระกูลใด ซึ่งตามตำราคชศาสตร์ ที่ปรากฏในคัมภีร์ของพราหมณ์ แบ่งช้างมงคลออกเป็น 4 ตระกูล ตามพระมหาเทพทั้ง 4 พระองค์ คือ
ตระกูลพรหมพงศ์ หมายถึง ช้างเผือกที่พระพรหมเนรมิต มักเนื้อหนังอ่อนนุ่ม หน้าใหญ่ ท้ายต่ำ ขนอ่อนละเอียด เป็นช้างแห่งอายุยืนยง สูงส่งด้วยวิทยาการ
ตระกูลอิศวรพงศ์ หมายถึง ช้างเผือกที่พระอิศวรเนรมิต มีผิวกายดำสนิท งาอวบ งอนเสมอกันทั้งสองข้าง เป็นช้างแห่งความสุข เจริญด้วยทรัพย์ อำนาจ
ตระกูลวิษณุพงศ์ หมายถึง ช้างเผือกที่พระวิษณุเนรมิต มีผิวหนา ขนหนาเกรียน สีทองแดง เป็นช้างแห่งชัยชนะ ความอุดมสมบูรณ์
ตระกูลอัคนีพงศ์ หมายถึง ช้างเผือกที่พระอัคนีเนรมิต มีท่วงทีงดงาม เดินเชิดงวง อกใหญ่ งาทั้งสองโค้งพอจรดกัน สีเหลืองจนสีขาวปนแดง ส่วนช้างอื่นที่ตกจากชั้นตระกูลทั้ง 3 แต่มีคชลักษณ์งดงามกว่าช้างสามัญทั่วไป จะจัดอยู่ในตระกูลนี้เช่นกัน
ทั้งนี้ ตำราคชลักษณ์ ไม่ได้กำหนดว่า ช้างเผือก ต้องมีสีผิวกายเป็นสีขาวเพียงอย่างเดียว โดยแบ่งช้างเผือกเป็น 3 ประเภท คือ ช้างเผือกเอก เรียกว่า สารเศวตร หรือ สารเศวตพรรณ เป็นช้างเผือกที่มีลักษณะถูกต้องตามตำราคชลักษณ์ ร่างใหญ่ ผิวขาวบริสุทธิ์ดุจสีสังข์ ช้างเผือกโท เรียกว่า ปทุมหัตถี มีผิวสีชมพูคล้ายสีกลีบดอกบัวแดงแห้ง ช้างเผือกตรี เรียกว่า เศวตรคชลักษณ์ มีสีดุจใบตองอ่อนตากแห้ง
สำหรับช้างที่ได้รับการตรวจสอบว่าเป็นช้างเผือกถูกต้องทุกประการแล้ว จะประกอบพระราชพิธีขึ้นระวางสมโภชเป็น พระยาช้างต้น มีบรรดาศักดิ์เป็น เจ้าพระยาหรือพระยา ซึ่งบรรดาศักดิ์นั้นจะขึ้นอยู่กับตระกูลของช้างเผือก
ข้อมูล : คุณชินดนัย มีชัย, chin_meechai
ภาพ : thaipbs