สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนิน ร่วมพระบรมราชอิสริยยศ ริ้วขบวนสุดท้าย ทรงอัญเชิญพระผอบ พระบรมราชสรีรางคารในหลวงรัชกาลที่9 บรรจุ ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และ วัดบวรนิเวศวิหาร

เมื่อวันที่ 29 ต.ค. 60 เวลา 17.30 น.สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร และ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ประทับรถยนต์พระที่นั่ง ทรงอัญเชิญพระผอบพระบรมราชสรีรางคาร พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ออกจากพระบรมมหาราชวัง ทางประตูวิเศษไชยศรีไปบรรจุ ณ ฐานพุทธบัลลังก์ พระพุทธอังคีรส วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธชินสีห์ วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร โดยมีขบวนพระบรมราชอิสริยยศริ้วที่ 6 ซึ่งพันโทหญิง พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ องค์ผู้บังคับการกองพันทหารม้าที่ 29 รักษาพระองค์ ทรงม้านำขบวนอย่างสมพระเกียรติ

โดยริ้วขบวนพระบรมราชอิสริยยศ ริ้วขบวนที่ 6 ใช้เส้นทางออกประตูวิเศษไชยศรี เลี้ยวขวาไปตามถนนหน้าพระลาน แล้วเลี้ยวขวาไปตามถนนสนามไชย เลี้ยวซ้ายเข้าถนนกัลยาณไมตรี ข้ามสะพานช้างโรงสี เลี้ยวขวาเข้าถนนอัษฎางค์ เลี้ยวซ้ายเทียบที่เกยหน้าวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม จากนั้นออกจากวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เลี้ยวขวาถนนอัษฎางค์ เลี้ยวซ้ายขึ้นสะพานช้างโรงสีไปตามถนนกัลยาณไมตรี เลี้ยวขวาถนนสนามไชย เข้าสู่ถนนราชดำเนินใน ข้ามสะพานผ่านพิภพลีลา ไปตามถนนราชดำเนินกลาง แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าถนนพระสุเมรุ ไปเทียบหน้าประตูวัดบวรนิเวศวิหาร

อย่างไรก็ตามในขั้นตอนสุดท้ายของพระราชพิธีถวายพระเพลิง พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร คือการบรรจุพระบรมราชสรีรางคารที่ฐานพุทธบัลลังก์ โดยเมื่อริ้วขบวนพระบรมราชอิสริยยศ ริ้วขบวนที่ 6 ถึงวัดบวรนิเวศวิหาร สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชาพระพุทธชินสีห์ พระประธานพระอุโบสถ ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยถวายราชสักการะพระบรมราชสรีรางคารพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยถวายราชสักการะพระบรมราชสรีรางคารพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชบรมนาถบพิตร พระสงฆ์สวดมาติกา ทรงทอดผ้าไตรพระสงฆ์ 30 รูป สดับปกรณ์ ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก ถวายอดิเรกแล้วทรงบรรจุพระบรมราชสรีรางคารที่ฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธชินสีห์ ทรงวางพวงมาลา ทรงจุด ธูป เทียน เครื่องทองน้อยชาวพนักงานประโคมกระทั่งมโหระทึก สังข์ แตร กลองชนะ ทหารกองเกียรติยศ บรรเลงเพ ลงสรรเสริญพระบารมีเสด็จพระราชดําเนินกลับเป็นการเสร็จสิ้น

ความโทมนัส ใดเล่าจะสาหัสยิ่งใหญ่เท่าทุกข์จากการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก ทว่าสังขารมีความเสื่อมฉันใด เกิด แก่ เจ็บ ตาย ก็เป็นธรรมดาโลกฉันนั้น

และแม้ผู้คนจะรู้ถึงสัจธรรมความจริงข้อนี้ ก็ยังยากเหลือเกินที่จะหักห้ามความเศร้าโศกไม่ให้เกิด โดยเฉพาะห้วงเวลาปีกว่าที่ผ่านมา นับจากวันที่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เสด็จสู่สวรรคาลัย ซึ่งหากเราสามารถแปรความเสียใจเป็นมวลสารหนึ่งก้อน น้ำหนักความเสียใจของลูกหลานไทยครั้งนี้ก็ช่างหนักอึ้งจนเกินบรรยาย

คำถามคือ แล้วจะมีสักกี่คนที่รู้หรือเข้าใจถึงน้ำหนักแห่ง ความโทมนัส ที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ทรงต้องเผชิญอยู่

หลายครั้งที่เราได้ยินคำว่า… ขัตติยมานะ ทำให้เจ้านายพระองค์นั้นพระองค์นี้ต้องทรงความเข้มแข็ง ต้องไม่ทรงเผยความอ่อนแอให้ประชาชนเห็น ทว่าในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ซึ่งผ่านพ้นไปแล้วทุกกระบวนการขั้นตอนอย่างสง่างาม สมพระเกียรติสูงสุด แต่ท่ามกลางเสียงร่ำไห้อาดูรของประชาชนที่อยู่ในพระราชพิธีฯพระผู้เสด็จสวรรคาลัย สิ่งที่เกิดขึ้นจากการถ่ายทอดสดด้วยระบบ HD โดยโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย รวมกับการที่โลกขับเคลื่อนด้วยสื่อโซเชียล ก็ทำให้พสกนิกรที่ชมริ้วขบวนพระบรมราชอิสริยยศอยู่หน้าจอทีวีหรือช่องทางออนไลน์ได้เห็นถึงแววพระเนตรทุกข์ตรม และสีพระพักตร์โศกศัลย์ของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศานุวงศ์หลายพระองค์

เพราะนับจากวันพฤหัสบดีที่ 13 ตุลาคม 2559 ซึ่งเป็นวันที่ไทยต้องสูญเสีย ‘พ่อแห่งแผ่นดิน‘ วันนั้นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ ก็ต้องทรงสูญเสีย ‘ทูลกระหม่อมพ่อ ทูลกระหม่อมปู่ หรือทูลกระหม่อมตา’ เช่นกัน

เทียบกับยามที่เราอ่านพบว่า ในหลวงรัชกาลทื่ ๙ เคยทรงเปล่งสัจจะวาจาไว้ว่า “ไม่ต้องจำว่าฉันคือใคร แต่จำว่าฉันทำอะไรก็พอ” แล้วทำให้หลายคนต้องตั้งสัตย์อธิษฐานว่าจะขอจดจำพระองค์ตราบจนชีพวาย และหากเป็นไปได้ก็ขอเป็นข้ารองบาททุกชาติไป

แล้วกับสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศานุวงศ์ที่นอกจากดำรงพระอิสริยยศเป็นเจ้านายแห่งราชจักรีวงศ์แล้ว ทุกพระองค์ยังเป็น ‘ลูกและหลาน’ ของผู้นำครอบครัวผู้ประเสริฐยิ่ง พระเมตตาที่ในหลวงรัชกาลที่ ๙ พระราชทานให้กับพระบรมวงศ์ทุกพระองค์ เชื่อได้ว่ามีความ ‘อุ่นอก’ ไม่แพ้ความอบอุ่นในครอบครัวไหนๆ

ดังที่ครั้งหนึ่ง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานสัมภาษณ์ไว้ในหนังสือเทิดพระเกียรติในหลวงของเรา ว่า

“…ทูลกระหม่อมพ่อจะพระราชทานคำแนะนำในทุกด้านที่ไปทูลถาม เพราะทรงทราบทุกเรื่อง นอกจากนั้นยังทรงสนับสนุนในการค้นคว้าหาความรู้ แต่ที่สำคัญที่สุดคือทรงสนับสนุนให้ใช้ความคิดในทุกด้าน

“…ไม่เคยทรงเบื่อที่จะฟังการออกความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ จะทรงช่วยวิจารณ์ความคิดนั้นๆ และพระราชทานพระราชดำริเพิ่มเติมด้วย…

หรือที่ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ทรงมีพระราชดำรัสเล่าแก่ผู้ที่เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท เมื่อคราวเสด็จเยี่ยมราษฎรเพื่อทรงติดตามการดำเนินงานของหน่วยแพทย์อาสาสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ที่โรงเรียนปากพลีวิทยาคาร นครนายก ว่า

“…จริงๆ แล้วพวกเราเนี่ย ได้พระโยชน์จากพ่อแม่ โดยเฉพาะข้าพเจ้าได้ประโยชน์จากทั้งพ่อและแม่มาก พระเจ้าอยู่หัวท่านเป็นพ่อที่ดีเหลือเกิน ไม่มีขาดตกบกพร่องตรงไหนเลย ตั้งแต่การให้ความรัก ความอบอุ่นกับลูก ให้วิชากับลูก สอนการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง สอนให้ทำประโยชน์ในสังคม จริงๆ แล้วข้าพเจ้าว่าพูดไปจนรุ่งเช้าก็ยังไม่จบเลยเรื่องความดีของท่าน…”

ขณะที่ ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ก็เคยประทานสัมภาษณ์ในรายการ ‘โต๊ะข่าวบันเทิง’ ถึงทูลกระหม่อมพ่อ ความตอนหนึ่งว่า

“…เมื่อตอนยังเด็ก หากรู้สึกเกลียดใคร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงสอนให้ลองคิดว่าคนเราไม่ได้มีเพียงด้านดีเท่านั้น และไม่มีใครที่มีเพียงด้านร้ายเท่านั้น เราจึงควรเปิดใจยอมรับ และนำความดีในความไม่ดี หรือด้านขาวในด้านดำ มามองใช้ให้เกิดประโยชน์ อีกทั้งยังไม่ควรอิจฉากัน แต่ควรมองดูคนที่เก่งกว่าเพื่อนำแบบอย่างของเขามาใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อตนเอง เพราะคนที่มองโลกแคบๆ ไม่มีทางที่จะประสบความสำเร็จ…”

และล่าสุด พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ ก็ทรงมีพระเมตตาประทานสัมภาษณ์แก่นิตยสารแพรว ฉบับวันที่ 25 พ.ย. 2560 ความตอนหนึ่งว่า

“…พระองค์ท่านโปรดทอดพระเนตรรายการต่างๆ เช่น การ์ตูน กีฬา เนชั่นแนล จีโอกราฟฟิค ทอดพระเนตรแล้วก็โปรดมาแชร์ให้ลูกๆ หลานๆ ฟังว่า เอ้อ… อันนี้เป็นอย่างนี้ อันนี้ตลกดีนะ แต่จำได้เสมอว่าพระองค์ท่านโปรดรายการหนึ่งมาก เป็นของช่องฝรั่งเศส ซึ่งทอดพระเนตรทุกเย็น เป็นรายการตอบคำถามฝรั่งเศสที่ยากมาก แต่พระองค์ท่านจะเป็นองค์ที่ตอบไวกว่าในทุกๆ ครั้ง เราก็ฮู้… พระองค์ท่านเก่งมาก…”

เพราะฉะนั้นความทุกข์ในพระราชหฤทัยและพระทัยของทุกพระองค์ที่ต้องสูญเสียพระผู้ทรงเป็นที่รักจึงยิ่งต้องหนักอึ้งทบทวี

แต่หากข้อความที่ ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ทรงโพสต์บนไอจีส่วนพระองค์สามารถถือเป็นตัวแทนความรู้สึกของพระบรมวงศ์ทุกพระองค์แล้วไซร์

“กราบพระบาททูลลาน้ำตาไหล แม้เสียใจสุดจะกล่าวสุดเล่าขาน ต้องเข้มแข็งรวมใจกันทุกวันวาร ตราบเท่านานพ่ออยู่ในหัวใจเรา เดินกันไปข้างหน้าสู่อนาคต ลูกจะจดจำรับสั่งไม่นั่งเหงา เปิดใจกว้างเขาคิดอะไรอย่าไม่เอา เพราะรู้เขาเราก็รู้สู้ด้วยกัน❤️ #กราบพระบาทน้อมถวายบังคมลา #ส่งเสด็จสู่สวรรคาลัย #พ่อของพวกเรายังอยู่ในใจเราตลอดกาล #26ตุลาคม2560”

ปวงราษฎร์ทุกหมู่เหล่าคงคลายใจ คลายกังวลลงได้

ที่มาภาพ : FB/H.R.H. Princess Sirivannavari Nariratana , IG@nichax , โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย , www.kingrama9.net/PhotoGallery , นิตยสาร LIFE และทีมภาพอมรินทร์

วันนี้ ๒๙ ตุลาคม ๒๕๖๐ ซึ่งถือเป็นวันที่พระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ใกล้เสร็จสมบูรณ์แล้ว ในช่วงบ่ายที่ผ่านมาก็ได้มีการอัญเชิญพระบรมอัฐิประดิษฐานพระวิมาน ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง

พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ถือเป็นพระที่นั่งที่มีความสำคัญยิ่ง ที่สร้างในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระที่นั่งที่มีสถาปัตยกรรมอันงดงาม โดยตัวอาคารเป็นสถาปัตยกรรมแบบยุโรป ส่วนหลังคานั้นเป็นสถาปัตยกรรมแบบไทยจนเป็นที่มาของชื่อ “ฝรั่งสวมชฎา”

ในส่วนของชั้นบนสุดของพระที่นั่ง เป็นที่ประดิษฐานพระบรมอัฐิของพระมหากษัตริย์และพระมเหสีตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นต้นมา อีกทั้งยังเป็นที่เสด็จฯออกให้คณะทูตานุทูต ข้าราชการชั้นสูงเข้าเฝ้า หรือรับรองแขกผู้มีเกียรติ ภายในพระที่นั่งเป็นที่ประดิษฐาน พระที่นั่งพุดตานถม ซึ่งเป็นพระราชอาสน์ราชบัลลังก์ประจำพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท องค์พระที่นั่งทำด้วยไม้หุ้มเงินถมลงยาทาทองซึ่งเรียกว่า ถมตะทอง นับได้ว่าเป็นเครื่องถมทองชิ้นใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร พระบรมราชานุญาตให้ประชาชนเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทรับเสด็จ ด้านกองอำนวยการร่วมงานพระราชพิธีฯ แจ้งปิดการจราจรตั้งแต่15.00 น.เป็นต้นไป

การพระราชพิธีพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ได้เข้าสู่ขั้นตอนพิธีสุดท้ายเหลือเพียง อัญเชิญพระบรมอัฐิ พระบรมราชสรีรางคาร บรรจุ ณ ฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธอังคีรส วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธชินสีห์ วัดบวรนิเวศวิหาร ล่าสุดกองอำนวยการร่วมงานพระราชพิธีฯ (กอร.พระราชพิธีฯ)แจ้งว่าในวันที่ 29 ต.ค.60 สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร พระบรมราชานุญาตให้ประชาชนเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทรับเสด็จตลอดเส้นทาง

อย่างไรก็ตามสำหรับกำหนดการนั้น กอร.พระราชพิธีฯ แจ้งว่าในวันที่ 29 ต.ค.60 ตั้งแต่เวลา 15.00 น.เป็นต้นไป กองบังคับการตำรวจจราจร จะปิดการจราจรระดับ 2 จำนวน 27 เส้นทาง ซึ่งเป็นเส้นทางของริ้วขบวนพระบรมราชอิสริยยศ ริ้วที่ 6 คือการอัญเชิญพระผอบพระบรมราชสรีรางคารของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร จาก พระศรีรัตนเจดีย์ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง ไปบรรจุที่ฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธอังคีรส วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และใต้ฐานบัลลังก์พระพุทธชินสีห์ พระประธานพระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร ตามเส้นทาง ดังนี้

1.ถนนหน้าพระลาน (ตลอดสาย) 2.ถนนหน้าพระธาตุ (ตลอดสาย) 3.ถนนราชดำเนินใน จากแยกผ่านพิภพ ถึงแยกป้อมเผด็จฯ 4.ถนนสนามชัย จากแยกป้อมเผด็จ ถึงหน้า สน.พระราชวัง 5.ถนนหับเผย 6.ถนนหลักเมือง 7.ถนนกัลยาณไมตรี ถึงสะพานช้างโรงสี 8.ซอยสราญรมย์ 9.ถนนพระจันทร์ 10.ถนนมหาราชตลอดสาย 11.ถนนท้ายวังตลอดสาย 12.ถนนเชตุพน 13.ถนนเศรษฐการ 14.ถนนเจริญกรุง จากวงเวียน รด. ถึงแยกสะพานมอญ 15.ถนนพระพิพิธ 16.ถนนราชดำเนินนอก จากแยก จปร. ถึงแยกผ่านฟ้า 17.ถนนนครสวรรค์ จากแยกจักรพรรดิพงษ์ ถึงแยกผ่านฟ้า 18.ถนนหลานหลวง จากแยกหลานหลวง ถึงแยกผ่านฟ้า 19.ถนนราชดำเนินกลาง (ตลอดสาย) 20.ถนนพระสุเมรุ จากแยกวันชาติถึงแยกป้อมมหากาฬ 21.ถนนมหาชัย จากแยกสำราญราษฎร์ ถึงแยกป้อมมหากาฬ 22.ถนนดินสอ จากแยกวันชาติ ถึงอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย 23.ถนนดินสอ จากอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ถึงแยกมหรรณพ 24.ถนนตะนาว จากแยกตัดถนนข้าวสาร ถึงแยกคอกวัว 25.ถนนตะนาว จากแยกศาลเจ้าพ่อเสือ ถึงแยกคอกวัว 26.ถนนจักรพงษ์ จากแยกตัดถนนข้าวสาร ถึงถนนราชดำเนินกลาง 27.ถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้าจากแยกอรุณอัมรินทร์ ถึงแยกผ่านพิภพ

ทั้งนี้ หลังเสร็จพระราชพิธีบรรจุพระบรมราชสรีรางคารที่วัดบวรนิเวศวิหาร แล้ว กองบังคับการตำรวจจราจร กอร.พระราชพิธีฯ จะเปิดเส้นทางให้ประชาชนสัญจรได้เป็นปกติ โดย กอร.พระราชพิธี เชิญชวนให้ประชาชนเข้าเฝ้าฯ รับเสด็จ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวณ และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในการอัญเชิญพระบรมราชสรีรางคารพระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิพลอดุลยเดช จากพระศรีรัตนเจดีย์ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ไปบรรจุ ณ ฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธอังคีรส วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธชินสีห์ วัดบวรนิเวศวิหาร ได้ตลอดเส้นทางเสด็จ ตั้งแต่วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ถนนอัษฎางค์ ถนนกัลยาณไมตรี ถนนสนามไชย ถนนราชดำเนินใน ถนนราชดำเนินกลาง และ ถนนพระสุเมรุ

วันนี้ 28 ตุลาคม 2560 เวลาประมาณ 17.30 น. สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร  พร้อมด้วย พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา และพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ เสด็จฯ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง

เพื่อร่วมพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลพระบรมอัฐิของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ โดยมี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี และพระบรมวงศานุวงศ์ เฝ้ารับเสด็จ

เรื่องและภาพ : แพรวดอทคอม

จากข่าวรายละเอียดพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ในหลวงรัชกาลที่ ๙ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ที่มีการระบุว่า เวลา ๑๐.๓๐ น. ของวันที่ ๒๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๐ จะมีพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลและเชิญพระบรมอัฐิขึ้นประดิษฐาน ณ พระวิมาน พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท สถานที่ประดิษฐานพระบรมอัฐิพระเจ้าแผ่นดินทุกรัชกาล โดยริ้วกระบวนที่ ๕

ส่วนเวลา ๑๗.๓๐ น. เป็นพระราชพิธีเชิญพระบรมราชสรีรางคาร(เถ้ากระดูก)ไปบรรจุ ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และวัดบวรนิเวศราชวรวิหาร โดยริ้วกระบวนที่ ๖ ซึ่งพันโทหญิงพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ ทรงม้านำในริ้วขบวนนี้

ทำให้มีบางคนสงสัยว่า เหตุใดพระบรมราชสรีรางคาร ในหลวงรัชกาลที่ ๙ จึงต้องแบ่งไปบรรจุถึง ๒ วัด

เพราะตามราชประเพณีโบราณ การถวายพระเพลิงพระบรมศพและการบรรจุพระบรมอัฐิ พระบรมราชสรีรางคารนั้น มีธรรมเนียมว่าหลังจากเสร็จสิ้นพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพแล้ว ในวันรุ่งขึ้น สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ จะเสด็จมาทรงเก็บพระบรมอัฐิลงพระโกศด้วยพระองค์เอง โดยจะทรงเก็บพระบรมอัฐิอย่างละชิ้นจนครบพระสรีระ จากนั้นอัญเชิญใส่พระโกศเพื่อไปประดิษฐานที่ “หอเก็บพระบรมอัฐิ” ซึ่งอยู่ในพระบรมมหาราชวัง

ส่วนพระบรมอัฐิที่เหลือ จะมีทั้งที่ให้พระราชโอรส พระราชธิดา และพระประยูรญาติใกล้ชิดทรงเก็บไปบูชา และให้เจ้าหน้าที่ทำการแปรสภาพเป็นพระบรมราชสรีรางคาร เพื่อนำไปบรรจุยังวัดประจำรัชกาล

ทว่าดังที่มีบันทึกในประวัติศาสตร์ไทยว่า วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เป็นพระอารามหลวงสุดท้าย ที่พระมหากษัตริย์คือพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสร้างตามโบราณราชประเพณีที่มีการสร้างวัดประจำรัชกาล นั่นหมายความว่า นับตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มาจนถึงพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงไม่มีวัดประจำรัชกาลเป็นของพระองค์

เพราะฉะนั้นการเลือกวัดประจำพระองค์ที่จะเป็นสถานที่บรรจุพระบรมราชสรีรางคารจึงใช้วิธีเลือกเอาวัดที่พระมหากษัตริย์พระองค์นั้นๆ ทรงมีส่วนเกี่ยวข้อง

และเมื่อกลางเดือนเมษายนที่ผ่านมา นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีวัด ได้ออกมาประกาศอย่างเป็นทางการแล้วว่า สถานที่บรรจุพระบรมราชสรีรางคารของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ก็คือวัดบวรนิเวศราชวรวิหาร และวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม

โดยในส่วนของวัดบวรนิเวศราชวรวิหารนั้น เหตุที่ถูกเลือกให้เป็นวัดประจำพระองค์ก็เพราะว่าเป็นวัดที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตรทรงผนวชและจำวัดเมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๙ โดยพระตำหนักที่ประทับในครานั้นมีชื่อว่า ‘ปั้นหยา’ ซึ่งเคยเป็นที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งทรงผนวชเช่นกัน

นอกจากนี้ยังมีบันทึกว่า ภายหลังทรงลาสิกขา ในเวลาที่ทรงว่างจากพระราชกรณียกิจ พระองค์มักทรงขับรถยนต์พระที่นั่งด้วยพระองค์เอง เพื่อไปเข้าเฝ้า แลสดับพระธรรมจากสมเด็จพระสังฆราชเจ้ากรมหลวงวชิรญาณวงศ์ เจ้าอาวาสวัดในขณะนั้น

อีกทั้งวันเข้าพรรษาของทุกปี พระองค์ต้องเสด็จพระราชดำเนินไปถวายพุ่มเทียนเข้าพรรษา รวมทั้งถวายผ้าพระกฐินเป็นวัดแรก เมื่อถึงช่วงพระราชพิธีถวายผ้าพระกฐินหลวงประจำปี และเมื่อทรงริเริ่มโครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา ก็ทรงนำกังหันมาทดลองที่คลองเต่าภายในวัดบวรนิเวศวิหารเป็นที่แรกๆ เนื่องด้วยทอดพระเนตรเห็นน้ำในคลองที่ไหลเวียนไม่ดีนัก ทำให้คลองเต่าในปัจจุบันมีเต่า มีปลาอาศัยอย่างร่มเย็น

เพราะฉะนั้นการที่พระบรมราชสรีรางคารของพระองค์จะถูกอัญเชิญไปประดิษฐานยังฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธชินสีห์ ในพระอุโบสถของวัดนี้ จึงนับว่ามีที่มาที่ไปที่สอดคล้องอย่างยิ่ง

แล้ววัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามล่ะ มีความสัมพันธ์กับพระองค์เช่นไร

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร เช่นเดียวกับวัดบวรนิเวศวิหาร โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเป็นวัดประจำรัชกาลเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๒ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่าวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม หมายถึง วัดที่พระมหากษัตริย์ทรงสร้าง

ภายในวัด นอกจากมีพระอุโบสถแล้ว ยังมีสุสานหลวงที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเจดีย์สีทอง ๔ องค์ เป็นที่บรรจุพระอัฐิและพระสรีรางคารของพระบรมราชเทวี พระราชเทวี เจ้าจอมมารดา พระราชโอรสและพระราชธิดาในพระองค์ มีชื่อสอดคล้องกันเรียงลำดับจากเหนือไปใต้ว่า สุนันทานุสาวรีย์  รังษีวัฒนา เสาวภาประดิษฐาน และสุขุมาลนฤมิตร์

เจดีย์อนุสรณ์สถาน “รังษีวัฒนา” นี้เองที่เป็นที่บรรจุพระราชสรีรางคารของ ๓ สมาชิกราชสกุลมหิดล ได้แก่ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ 

การที่พระบรมราชสรีรางคารส่วนหนึ่งของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ถูกแบ่งมาประดิษฐานที่ฐานพระพุทธบัลลังก์ของ “พระพุทธอังคีรส” พระประธานในพระอุโบสถ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม จึงอาจจะเป็นด้วยเหตุผลเดียวกับที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์เคยทรงมีพระดำริไว้เมื่อครั้งมีพระชนม์ชีพว่า…

“ฉันจะอยู่ข้างแม่” ด้วยก็เป็นได้