ร้อนระอุ! วิธีสังเกต ฮีทสโตรก หรือโรคลมแดด ภาวะที่ทำให้เสี่ยงชีวิตได้

ขอแสดงความเสียใจต่อการจากไปของคุณชนม์สวัสดิ์ อัศวเหม นักธุรกิจและนักการเมืองชื่อดังที่เสียชีวิตด้วยภาวะฮีทสโตรก

และด้วยความร้อนแผดเผาของประเทศไทยในช่วงนี้ จึงขอเสนอบทความเกี่ยวกับ ฮีทสโตรก หรือโรคลมแดด ด้วยความเป็นห่วงลูกเพจที่รักทุกคน พร้อมวิธีสังเกตและรับมือ โดยหมอกรมการแพทย์ แนะว่ารับมืออากาศร้อนจัดให้อยู่ในที่ร่ม หลีกเลี่ยงแสงแดดจ้า ดื่มน้ำให้เพียงพอเพื่อปรับอุณหภูมิของร่างกายที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

จากสภาพอากาศที่มีอุณหภูมิสูงขึ้นในช่วงนี้ ทำให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมาโดยเฉพาะโรคฮีทสโตรก (Heat Stroke) หรือโรคลมแดด ซึ่งเกิดจากการที่ร่างกายอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่อุณหภูมิสูงและได้รับความร้อนมากเกินไป ทำให้เกิดการทำงานที่ผิดปกติของสมองในส่วนการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย จนทำให้มีอุณหภูมิในร่างกายสูงเกิน 40 องศาเซลเซียส ซึ่งส่งผลต่อระบบไหลเวียนโลหิตและระบบสมอง

จำให้แม่น!! สัญญาณเตือนที่สำคัญของโรคฮีทสโตรก คือไม่มีเหงื่อออก แม้จะอากาศร้อน หน้าแดง ตัวร้อนจัดขึ้นเรื่อยๆ รู้สึกกระหายน้ำมาก วิงเวียน ปวดศีรษะ คลื่นไส้ หายใจเร็ว อาเจียน เกร็งกล้ามเนื้อ ชัก มึนงง สับสน รูม่านตาขยาย ความรู้สึกตัว ลดน้อยลง อาจหมดสติ หัวใจเต้นเร็วแต่แผ่วเบา ถ้าไม่ได้รับการแก้ไขอย่างถูกต้องและทันเวลา อาจทำให้หัวใจหยุดเต้น และถึงแก่ชีวิตได้ ซึ่งแตกต่างจากอาการเพลียแดดทั่วๆ ไปที่จะมีเหงื่อออกด้วย สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงในการเกิดโรคฮีทสโตรก คือ ผู้สูงอายุ เด็ก ผู้ที่อดนอน ผู้ที่ดื่มเหล้าจัด ผู้ที่ทำงานในสภาพอากาศที่ร้อนชื้น และผู้ที่เป็นโรคเรื้อรัง เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ และโรคอ้วน รวมถึงนักกีฬา และทหารที่เข้ารับการฝึก โดยไม่มีการเตรียมสภาพร่างกายให้พร้อมที่จะเผชิญกับสภาพอากาศร้อนจัด

วิธีรับมืออากาศร้อนจัดให้อยู่ในที่ร่ม หลีกเลี่ยงแสงแดดจ้า ดื่มน้ำให้เพียงพอเพื่อปรับอุณหภูมิของร่างกายที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

ปรับพฤติกรรมสุขภาพเพื่อป้องกันโรคฮีทสโตรก คือ ดื่มน้ำ 1-2 แก้ว ก่อนออกจากบ้าน ในวันที่มีอากาศร้อนจัดควรสวมใส่เสื้อผ้าที่มีสีอ่อน โปร่ง ไม่หนา น้ำหนักเบา และสามารถระบายอุณหภูมิความร้อนได้ดีและป้องกันแสงแดดได้ และหากต้องอยู่ท่ามกลางสภาพอากาศร้อนหรือออกกำลังกลางสภาพอากาศร้อน ควรดื่มน้ำให้ได้ชั่วโมงละ 1 ลิตร แม้จะไม่รู้สึกกระหายน้ำก็ตาม และแม้จะทำงานในที่ร่มก็ควรดื่มน้ำ อย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว ก่อนออกจากบ้านควรใช้ครีมกันแดดที่มีค่าSPF 15 ขึ้นไป หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดดในวันที่อากาศร้อนจัด โดยเฉพาะก่อนการออกกำลังกายหรืออยู่ท่ามกลางสภาพอากาศร้อนเป็นเวลานาน หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์และยาเสพติดทุกชนิด ในเด็กเล็กและคนชราควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษโดยให้อยู่ในห้องที่มีอากาศระบายได้ดี และไม่ให้เด็กหรือคนชราอยู่ในรถที่ปิดสนิทตามลำพังในกรณีที่จะต้องไปทำงานท่ามกลางสภาพอากาศที่ร้อนจัด ควรเป็นบุคคลที่มีสุขภาพแข็งแรงโดยออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้งๆ ละ 30 นาที เพื่อให้ร่างกายเคยชินกับสภาพอากาศร้อนจัด

หากพบเจอผู้เป็นโรคฮีทสโตรกสามารถช่วยเหลือเบื้องต้น โดยนำเข้าในที่ร่ม นอนราบ ยกเท้าสูงทั้งสองข้าง ถ้ามีการอาเจียนให้นอนตะแคงก่อน เมื่ออาเจียนแล้วให้นอนหงาย คลายเสื้อผ้าที่รัดแน่นออก ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นหรือน้ำแข็งประคบ ตามซอกลำตัว คอ รักแร้ เชิงกราน ศีรษะ เพื่อระบาย ความร้อนร่วมกับการใช้พัดลมเป่าระบายความร้อน ราดน้ำเย็นลงบนตัว เพื่อลดอุณหภูมิร่างกายให้ลดต่ำลง ให้ดื่มน้ำหรือน้ำเกลือแร่เพื่อทดแทน แล้วรีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด

แต่ถ้าเจอใครหมดสติ ชัก หรือล้มลง เรียกไม่ตื่น รีบโทร 1669 เบอร์เจ็บป่วยฉุกเฉินนะคะ อากาศช่วงนี้ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ นะ ช่วยกันดูแลตัวเองและสังเกตผู้อื่นด้วยนะคะ

ข้อมูลและภาพ : ฝ่ายประชาสัมพันธ์ กรมการแพทย์ , สมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย)
ภาพ : Pexels

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

เจาะลึกสารกันแดด แจกทริค 3 ข้อป้องกันก่อนดีเอ็นเอผิวพังแบบละเอียดยิบ

ร้อนนี้ระอุแตะ40° ถ้าชอบอาบแดด ออกกำลังกายหนัก กินน้ำน้อย ต้องระวัง! ลมแดดอันตรายถึงชีวิต

สายเฮลตี้ต้องรู้! แชร์ทริควิ่งหน้าร้อน ยังไงให้รอดผ่านพ้นสมรภูมิร้อนไปด้วยกัน

เภสัชกรเตือน “ผิวเป็นสิว” ควรเลี่ยงแดดจัด พร้อมแนะวิธีดูแลผิวหน้าร้อนนี้

แดดแรงแค่ไหนผิวก็ปลอดยูวี! กับ 7 ไอเท็มกันแดดออกใหม่ซัพพอร์ตผิว

แชร์ทริค”แพท ณปภา”ลุคหน้ากระแบบสาวฝรั่งผิวบ่มแดดจาก JiBbie Rubiie เมคอัพอาร์ติสต์

4 เซเลบริตี้ แชร์วิธีฟื้นฟูผิวหลังเจอแดดจ้าระหว่างวัน พร้อมเทคนิคขี่ม้าสุดเท่

แดดตัวร้ายจ้องทำลายผิวสวย ควรเติมกันแดดระหว่างวัน สำคัญหรือไม่?

อากาศดีนะ…ดีนะที่ไม่ละลาย แนะ 12 ครีมกันแดด ใช้แล้วเวิร์ค ถ้าไม่อยากผิวพังต้องทา!!

ยับยั้งไม่ให้ผิวไหม้เมื่อโดนแดดจัด! 6 ตัวช่วยเพื่อ ผิวสวยบ่มแดด รับซัมเมอร์