หน้าฝน ทำให้โควิด-19 ระบาดหนักขึ้นจริงหรือไม่? และวิธีรับมือแบบนิวนอร์มอล

มีงานวิจัยหลายชิ้นซึ่งมีข้อมูลขัดแย้งกันเอง บางงานวิจัยบอกว่าความชื้นสูงทำให้ โควิด-19 การระบาดน้อยลง แต่บางงานวิจัยกลับบอกว่าความชื้นสูงยิ่งทำให้การระบาดรุนแรงขึ้น

อย่างไรก็ตามมีงานวิจัยเพียงไม่กี่ชิ้นที่บอกว่าความชื้นสูงจะทำให้ระบาดหนัก รายงานชิ้นนั้นนำโดย Jin Bu  แห่งสถาบันวิทยาศาสตร์การแพทย์จีน พบว่าไวรัสจะแพร่กระจายได้ดีขึ้นในความชื้นสัมพัทธ์ 75% และปริมาณฝนน้อยกว่า 30 มิลลิเมตรต่อเดือน แต่งานวิจัยนี้สวนทางกับคนอื่นทั้งหมด

ดร. อลัน อีแวนเจลิสตา (Dr. Alan Evangelista) ศาสตราจารย์ด้านจุลชีววิทยาและวิทยาไวรัสแห่งโรงพยาบาลเด็ก เซนต์คริสโตเฟอร์ ในเมืองฟิลาเดลเฟีย สหรัฐอเมริกา ซึ่งศึกษาเกี่ยวกับโคโรนาไวรัสและอนุภาคไข้หวัดใหญ่มานานหลายปี ในงานวิจัยของดร. อลัน บอกว่า เมื่อความชื้นเพิ่มขึ้นขนาดของไวรัสจะใหญ่ขึ้นและลอยออกมาจากร่างกายสู่อากาศอย่างรวดเร็ว ในทางตรงกันข้ามเมื่อความชื้นต่ำจะมีการระเหยอย่างรวดเร็วของละอองที่ออกมาจากระบบทางเดินหายใจ นั่นหมายความความชื้นในอากาศ มีส่วนทำให้เชื้อโรคแพร่กระจายได้ง่ายขึ้น

การระบาดของไข้หวัดใหญ่ และโควิด-19 ในช่วงฤดูฝน

ในช่วงฤดูฝนของทุกปีในประเทศไทย จะพบการระบาดโรคไข้หวัดใหญ่ โดยกรมควบคุมโรค สรุปสถานการณ์โรคไข้หวัดใหญ่ในปี  2562 พบว่ามีผู้ป่วย 390,733 ราย เสียชีวิต 27 ราย โดยกลุ่มอายุที่พบอัตราป่วยสูงสุดได้แก่ กลุ่มเด็กเล็กและวัยเรียน โดยปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดการระบาดขึ้นก็คือความชื้นในอากาศและอุณหภูมิที่เย็นลง เพราะจะทำให้ไวรัสมีชีวิตอยู่ได้นานขึ้น

นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ออกมาเตือนประชาชนเกี่ยวกับสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 หลังจากกรมอุตุนิยมวิทยา ได้มีการประกาศว่าประเทศไทยเริ่มเข้าสู่ฤดูฝนแล้วตั้งแต่วันที่ 18 พฤษภาคม ที่ผ่านมา โดยระบุว่า แม้ว่าช่วงนี้จะพบผู้ติดเชื้อในประเทศไทยจำนวนน้อยมาก โดยส่วนใหญ่ที่พบจะเป็นการเดินทางมาจากต่างประเทศ  แต่สถานกาณ์ผู้ป่วยโควิด-19 รายใหม่ทั่วโลกมากกว่าวันละแสนราย จึงเป็นการยากที่จะควบคุมและจำเป็นที่จะต้องใช้เวลาเพื่อพัฒนาวัคซีนที่สามารถยับยั้งโรคนี้ให้หมดไป

การป้องกันตนเองจากไข้หวัดใหญ่และไวรัสโควิด-19

สามารถทำได้โดยวิธีเดียวกัน หากทุกฝ่ายป้องกันไข้หวัดใหญ่อย่างเคร่งครัด จะทำให้ตัวเลขผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ลดลงตามไปด้วย ตรงกันข้ามในช่วงฤดูฝนจะมีผู้ติดเชื้อไวรัสไข้หวัดสายพันธุ์ต่างๆ และมีความเสี่ยงต่อการแพร่เชื้อโคโรนาไวรัสเช่นกัน สิ่งที่ยังคงต้องปฏิบัติอย่างเคร่งครัด คือ

• ล้างมือบ่อยๆ
• สวมหน้ากากอนามัย
• กินของร้อนใช้ช้อนกลางส่วนตัว
• เว้นระยะห่างจากบุคคลอื่นอย่างน้อย 1- 2 เมตร
• หลีกเลี่ยงการเข้าไปอยู่ในพื้นที่แออัดไม่มีอากาศถ่ายเท
• ควรสำรองหน้ากากผ้าไว้วันละหลายๆ ชิ้น
• ถ้าโดนละอองฝนแล้วหน้ากากเปียกชื้น ควรจะเปลี่ยนใหม่ เพราะหน้ากากที่เปียกชื้นจะไม่สามารถป้องกันเชื้อโรคได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

การศึกษาหลายเคส มีการสนับสนุนว่าความชื้นมีบทบาทสำคัญในการแพร่กระจายของโรคตามฤดูกาล เมื่อมีคนไอหรือจาม จะมีละอองน้ำลายเล็กๆ ขึ้นสู่อากาศ  (หากคนนั้นกำลังป่วย ละอองเหล่านี้จะมีไวรัสผสมอยู่ด้วย)  ดังนั้นสรุปได้ว่าไม่ว่าสภาพอากาศจะเป็นเช่นไร ชื้นหรือแห้ง ประชาชนควรปรับตัวให้เข้ากับวิถีชีวิตใหม่ (New Normal) และปฏิบัติตามหลักการป้องกันตนเองจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่และไวรัสโควิด-19 อย่างเคร่งครัด เพราะโรคนี้สามารถแพร่กระจายจากคนต่อคนได้ง่าย

การรับมือโรคโควิด-19 ในฤดูฝน

1. ล้างมือด้วยสบู่และน้ำสะอาดหรือเจลแอลกอฮอล์บ่อยๆ
2. สวมหน้ากากอนามัยทุกครั้งที่ต้องออกจากบ้าน
3. หลีกเลี่ยงการนำมือมาจับหน้า ตา จมูกและปาก
4. ทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่ งดทานของดิบ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์หรือไข่ก็ตาม
5. รักษาระยะห่างจากผู้อื่นอย่างน้อย 2 เมตร
6. หลีกเลี่ยงการเข้าไปอยู่ในสถานที่แออัดและไม่มีอากาศถ่ายเท

ข้อมูล : พญ. อรอุมา บรรพมัย แพทย์อายุรศาสตร์โรคติดเชื้อ สมิติเวช สุขุมวิท
ภาพ : Pexels

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

โควิด-19 ติดต่อโรคจาก ฝอยละออง หรือ ทางอากาศ กันแน่??

“ศ.นพ.ยง” ชี้หากโควิด-19 สายพันธุ์G ระบาดรอบ2 ในไทย แพร่กระจายเชื้อง่ายขึ้น

รู้หรือไม่? ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่จากโรค Covid-19 และ ไข้หวัดใหญ่ เป็นกลุ่มเดียวกัน