หิว

หลายคนที่กำลังลดน้ำหนักอาจจะยังสงสัยว่าทำไมยิ่งลดน้ำหนักถึงยิ่งอ้วน ทาง พญ. น้ำทิพย์ พันธ์ทิพทวี สูตินรีแพทย์ จะมาไขข้อสงสัยให้กระจ่างในประเด็นนี้ ก่อนอื่นต้องขอบอกอุปสรรคที่ทำให้อ้วนคือ ความหิว และปัจจัยที่ทำให้เกิดความหิว คือ ฮอร์โมนควบคุมความหิว หรือที่เรียกว่า “Hunger Hormone” มีทั้งหมด 3 ตัวดังนี้ 1. ฮอร์โมนเลปติน (Leptin hormone) เป็นฮอร์โมนที่ทำให้รู้สึกอิ่ม จะถูกสร้างจากเซลล์ไขมันและถูกกระตุ้นไปสมองทำให้อิ่ม ยิ่งมีไขมันเยอะก็จะมีเลปตินที่เยอะ ในทางตรงกันข้ามในภาวะที่มีเลปตินสูงก็จะทำให้เกิดภาวะดื้อเลปติน ทำให้เลปตินทำงานไม่ได้ เมื่อเลปตินสร้างสารไปกระตุ้นที่สมองจึงทำให้สมองไม่รู้สึกอิ่ม จะพบว่าในคนอ้วนจะมีเลปตินสูงกว่าคนผอมถึง 318 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งจะทำให้ไม่รู้สึกอิ่ม และสามารถรับประทานอาหารได้เรื่อยๆ คล้ายกับคนที่เป็นโรคเบาหวานจะมีการดื้ออินซูลิน 2. ฮอร์โมนเกรลิน (Ghrelin hormone) เป็นฮอร์โมนที่ทำงานตรงกันข้ามกับเลปติน เป็นฮอร์โมนที่ทำให้รู้สึกหิวสร้างมาจากกระเพาะอาหาร เมื่อกระเพาะว่างจะส่งสัญญาณไปที่สมองทำให้รู้สึกหิวและรับประทานอาหาร ในคนอ้วนพบว่าเกรลินจะต่ำลงถึง 50 เปอร์เซ็นต์กว่าในคนผอม จึงทำให้รับประทานอาหารเข้าไปเยอะ อย่างไรก็ตามคนอ้วนก็ยังรับประทานอาหารเยอะ เนื่องจากการทำงานของเลปตินและเกรลินทำงานไม่สมดุลกัน เมื่อมีภาวะดื้อเลปตินจึงไม่รู้สึกอิ่มและทำให้ยิ่งรับประทานอาหารเข้าไป 3. ฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol hormone) หลายท่านอาจจะเคยรู้สึกว่ายิ่งเครียด ยิ่งรับประทานอาหารเยอะ เนื่องมาจากการหลั่งของฮอร์โมนคอร์ติซอล […]

Leptin คือชื่อฮอร์โมนที่ถูกค้นพบในปีค.ศ.1994 แม้ชื่ออย่างเป็นทางการคือ เล็ปติน จะจดจำได้ไม่ยาก แต่นักวิทยาศาสตร์ต่างพากันตั้งชื่อเล่นให้เจ้าฮอร์โมนหน้าใหม่นี้ว่า ฮอร์โมนอ้วน ในระยะแรก เพราะพบว่าในคนอ้วนมักมีระดับของฮอร์โมนตัวนี้สูงกว่าปกติ แต่เมื่อศึกษาต่อไปจึงพบว่า แท้จริงแล้วหน้าที่ของฮอร์โมนเล็ปตินคือ การส่งสัญญาณจากเซลล์ไขมันไปยังเซลล์สมอง เพื่อบอกว่า มีพลังงานเพียงพอแล้ว ไม่ต้องหิวอีก จึงมีการตั้งชื่อเล่นให้เล็ปตินใหม่ว่า ฮอร์โมนอิ่ม ซึ่งถูกต้องกว่า ฟังๆ ดูขัดแย้งกันไหมคะ ถ้าคนอ้วนมี ฮอร์โมนอิ่ม สูงกว่าปกติ ก็น่าจะอิ่ม และไม่อ้วนนี่นา ??!! ในช่วงแรก บรรดานักวิทยาศาสตร์จอมเนิร์ดทั้งหลายก็ประหลาดใจเช่นกันค่ะ จนกระทั่งได้ข้อสรุปว่า ในคนอ้วนนั้นมีเล็ปตินสูงก็จริง แต่คนอ้วนส่วนใหญ่มีภาวะดื้อด้านต่อเล็ปติน นั่นคือ แม้เล็ปตินในเลือดจะมีปริมาณสูง แต่ก็ไม่สามารถผ่านเข้าสู่สมอง ไปส่งสัญญาณบอกให้เซลล์สมองสั่งการให้อิ่มได้ จึงส่งผลให้หิวต่อไปแบบไม่มีหยุดยั้งนั่นเอง 6 วิธีแก้สาเหตุที่ กินจุแต่ไม่รู้จักอิ่ม เพราะดื้อต่อ ฮอร์โมนอิ่ม จนอ้วน การแก้ไขภาวะอ้วนเนื่องจากร่างกายดื้อต่อฮอร์โมนอิ่ม เลยกินแบบไม่รู้จักอิ่มสักทีนั้น สามารถทำได้ดังนี้ เลี่ยงการทานขนมหวานๆ หรืออาหารน้ำตาลสูง พบว่าการแกว่งขึ้นลงของระดับน้ำตาลในเลือด เป็นตัวกระตุ้นให้เล็ปตินดื้อง่ายขึ้น เลิกความคิดที่ว่า กินไปก่อน แล้วค่อยไปออกกำลังทีหลัง เพราะการกินจนระดับน้ำตาลในเลือดสวิงขึ้นลงเป็นประจำนั้น เป็นการกระตุ้นให้เกิดภาวะดื้อต่อฮอร์โมนอิ่ม เลี่ยงอาหารที่มี […]

หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้อ้วนคือกินเพราะ “อยาก” มากกว่ากินเพราะ “หิว” โดยทั่วไปเมื่อฮอร์โมนเลปตินและอินซูลินในเลือดลดต่ำลง สมองจะสั่งให้คนเรารู้สึกอยากรับประทานอาหารประเภทน้ำตาล

คุณเคยถามตัวเองบ้างหรือเปล่า…ว่าที่เรากินอาหารอย่างเอร็ดอร่อยนั้น เรากินเพราะหิว หรือเพียงเพราะเราอยากกิน ถ้าเรากินเพราะหิวจริงๆ ก็เป็นเรื่องที่ง่ายมากที่เราจะควบคุมปริมาณแคลอรี่ในร่างกาย