ใครที่เป็นสาวสายแฟหรือหนุ่มสายแฟก็คงคุ้นชินกันดีกับคำว่า Trend Book หนังสือที่จะรวบรวมทุกสิ่งอย่างเกี่ยวกับเทรนด์ที่ต้องฮิตต้องปังในปีนั้นๆ มานำเสนอ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นหนังสือที่ต่างประเทศออกมาเพื่อชี้นำเทรนด์ ในขณะที่เมืองไทยก็ตามเทรนด์ไปกับเขาด้วย แต่มันจะดีกว่าไหม ถ้าเมืองไทยมี Trend Book เป็นของตัวเอง และสามารถเกี่ยวโยงไปถึงผ้าไทยที่จะสามารถพัฒนาภาพลักษณ์สู่สากลได้
นี่คือเรื่องราวของ Trend Book ฉบับแรกในไทย
ต้องบอกเลยว่า Trend Book ฉบับแรกของไทยได้ถือกำเนิดขึ้นแล้ว ทั้งนี้ยังมีความพิเศษอย่างถึงที่สุด เมื่อ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงนั่งเก้าอี้บรรณาธิการหนังสือแนวโน้มและทิศทางผ้าไทยและการออกแบบเครื่องแต่งกายด้วยผ้าไทย “Thai Textiles Trend Book Spring/Summer 2022 ด้วยพระองค์เอง โดยทรงมีจุดประสงค์เพื่อทรงมอบให้นักออกแบบและผู้ที่สนใจได้นำไปใช้ประกอบการทำงานในวงการแฟชั่นไทย พร้อมใจกันร่วมสืบสานภูมิปัญญาไทยที่ทรงคุณค่า
ซึ่งหนังสือเล่มนี้ได้ถูกเปิดตัวอย่างเป็นทางการเมื่อวันเสาร์ที่ 12 ธันวาคม ที่ผ่านมา แบบสดๆ ร้อนๆ โดย สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา เสด็จเป็นองค์ประธานงานเปิดตัวหนังสือแนวโน้มและทิศทางผ้าไทยและการออกแบบเครื่องแต่งกายด้วยผ้าไทย “Thai Textiles Trend Book Spring/Summer 2022 ที่ทรงจัดทำร่วมกับกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม และทีมที่ปรึกษาในครั้งนี้ด้วย
ภายในงานเปิดตัว นอกจาก สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา จะทรงเสาวนาในหัวข้อ “การส่งเสริมและพัฒนาภาพลักษณ์ผ้าไทยสู่สากล” แล้ว ยังมีความน่าตื่นเต้นให้กับผู้เข้าร่วม ด้วยการจัดแสดงผลงานการออกแบบผ้าไทยอันวิจิตรจากฝีมือไทยดีไซเนอร์อีกด้วย เรียกว่าจากเทรนด์ในหนังสือ กระโดดออกมาเป็นผลงานที่จับต้องได้ ในชุดดีไซน์ต่างๆ ตามลายเซ็นของแต่ละแบรนด์
โดยส่วนของ Trend Book แน่นอนว่าการจัดทำหนังสือที่เป็นเหมือนตัวกำหนดทิศทางของกระแสในปีนั้นๆ ไม่ใช่เรื่องง่าย และต้องมีความรู้ลึกรู้จริงจนถึงแก่น ดังนั้น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา จึงทรงลงพื้นที่เพื่อสำรวจและสัมผัสกับผ้าไทยในแต่ละภาคด้วยพระองค์เอง เพราะ Thai Textiles Trend Book Spring/Summer 2022 เล่มนี้ ว่าด้วยเรื่องการรวบรวมเทรนด์และโทนสีของผ้าไทยในอีก 2 ปีข้างหน้า เช่นเดียวกับ Trend Book ของต่างประเทศ
อีกทั้งในเล่มยังรวมผ้าไหมชนิดต่างๆ ของแต่ละภาค รวมทั้งเทรนด์ของโทนสีที่แบ่งได้ 6 กลุ่ม ไม่ว่าจะกลุ่มโทนสีแดง โทนสีเหลือง โทนสีเขียว โทนสีเทาเงิน โทนสีดำ และโทนสีย้อมธรรมชาติจากภูมิปัญญาไทย เช่น สีเหลืองที่ได้จากฝาง สีน้ำตาลที่ได้จากดิน เป็นต้น
งานนี้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงลงแรงและทรงดูแลทุกขั้นตอน กว่าจะออกมาเป็นหนังสือที่สมบูรณ์แบบได้ โดยระหว่างการหาข้อมูลเพื่อรวบรวม พระองค์ทรงเน้นให้ชาวบ้านใช้วัสดุหรือวัตถุดิบสีที่เน้นความเป็นธรรมชาติมากๆ เพื่อลดการซื้อวัตถุดิบจากต่างประเทศ และหันมาใช้สีย้อมธรรมชาติของไทย ที่สร้างสรรค์จากภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อให้ได้เฉดสีที่มีความเฉพาะและเป็นเอกลักษณ์ไทย เช่น สีแดงจากครั่งและแก่นฝาง สีครามอินโดจากใบและต้นคราม สีดำจากมะเกลือ
ทั้งนี้ยังมีสีที่พระองค์เพิ่งจะทรงได้ยินเป็นครั้งแรกและสนพระทัย เช่น สีควายเผือกหรือสีโศก ก็คือสีเขียว หรือ สีเขียวก้านมะลิ ก็คือสีเขียวมิ้นต์ ส่วนสีที่ชื่อยากๆ พระองค์ประทานชื่อภาษาไทยให้เรียกง่ายขึ้น หรือให้ชื่อสีเป็นภาษาฝรั่งเศสตามความเหมาะสม
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงเล่าถึงการทำ Trend Book ว่าทรงมีความคิดว่าทรงอยากทำหนังสือให้อ่านเข้าใจง่าย มีคำอธิบายสั้นๆ มีภาพประกอบที่สวยงาม ภาพคมชัด ซึ่งง่ายต่อการตีความ พระองค์ทรงพิถีพิถันอย่างมาก เมื่อทำเสร็จในแต่ละบท จะนำไปให้หลายคนอ่าน อ่านแล้วเข้าใจไหม ถ้าอ่านแล้วไม่เข้าใจ จะทรงให้แก้ไข เช่น สีที่ได้จากก้านขนุนทรงแนะให้ผ่า เพื่อให้เห็นว่าข้างในเป็นอย่างไร
อีกทั้งทรงเน้นเรื่องการทอ ทรงรับสั่งว่าปัญหาของผ้าไทยคือทอผ้าหน้าแคบและมีปัญหาเรื่องความยาว รวมทั้งลวดลายผ้าทรงอยากให้คงลวดลายเดิมไว้ แม้ว่าการทอจะมีรายได้เลี้ยงปากท้องมายาวนานผ่านโครงการศิลปาชีพฯ โดยทรงเล็งเห็นแล้วว่าความสามารถของคนไทยด้านศิลปหัตถกรรมนั้นมีเอกลักษณ์และมีคุณภาพชั้นสูง สามารถพัฒนาต่อยอดได้
นอกจากนี้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ยังตรัสว่า “Trend Book เล่มนี้มีมูลค่ามหาศาล ด้วยประสบการณ์ที่ท่านหญิงไปดูงานต่างประเทศหรือทำงานต่างประเทศ เราเห็นแต่ Trend Book ของเมืองนอก ท่านหญิงคิดว่าถึงเวลาแล้วที่เราต้องมี Study Book หรือมี Trend Book เป็นของตัวเอง อ่านแล้วให้เราค่อยๆ นำไปปรับเปลี่ยนกับงานออกแบบของตัวเองได้อย่างไร อันนี้คือหัวใจหลักการทำหนังสือ”
ซึ่งนี่คือความตั้งพระทัยและทรงให้ความสำคัญกับผ้าไทยอย่างที่สุดของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา จึงทำให้เกิดเป็น Trend Book ฉบับแรกของไทยได้สำเร็จ
หากใครต้องการเข้าชมนิทรรศการ “แนวโน้มและทิศทางผ้าไทยและการออกแบบเครื่องแต่งกายด้วยผ้าไทย” ก็สามารถเข้าชมได้ระหว่างวันที่ 12 – 17 ธันวาคมนี้ ณ ไอคอนสยาม อาร์ต สเปซ ชั้น 8 ไอคอนสยาม